پخش نور یا توزیع نور، یکي از پارامترهای روشنایی و به معنای چگونگی ساطع شدن پرتوهای نور از یک منبع روشنایی در زوايای مختلف است. به عبارتی ديگر می توان گفت هرچه دامنه پخش نور بیشتر باشد، گسترهی پراكندگی نور بيشتر می شود و در نتيجه شدت نور کاهش می یابد. به همین دلیل این پارامتر بر مفاهیمی دیگر مانند شدت نور، پرتاب نور، زنندگي و یکنواختی نور تاثیر مستقیم دارد. پخش نور، میزان شدت شار نوری، با توجه به تراکم آن در جهت تابش و همچنين فاصله آن نسبت به منبع نور است كه با منحنی پخش نور نشان داده میشود.
انواع پخش نور فضای آزاد
چراغ های فضاي آزاد را میتوان به سه دسته خيابانی، پاركی و پروژكتوری طبقه بندی كرد.
اثر نور چراغ خياباني بر روي مسير
پخش نور خيابانی
هدف از پخش نورهای خيابانی، افزايش زاويه تابش نور در راستاي طولی خيابان به منظور كاهش تعداد پايه های مورد نياز، با حفظ يكنواختی شدت روشنايی در راستای طولی و عرضی باندهای خيابان و همچنين تامين شدت روشنايی مناسب محيط، است.
نورهای خيابانی در راستای طولی به سه دسته تقسيم میشوند:
– نور كوتاه (S) (1 تا 2.25 برابر ارتفاع نصب چراغ)
– نور متوسط (M) (2.25 تا 3.75 برابر ارتفاع نصب چراغ)
– نور بلند (L) (3.75 تا 6 برابر ارتفاع نصب چراغ)
اين نوع پخشنورها در راستای عرضی نيز به سه گروه طبقهبندی میشوند:
– عرض كم جاده: TYPE I (1 برابر ارتفاع نصب چراغ)
– با عرض متوسط جاده: TYPE II (1.75 برابر ارتفاع نصب چراغ)
– با عرض زياد جاده: TYPE III (2.75 برابر ارتفاع نصب چراغ)
به طور كلی در فضا با تركيب دو زاويه تابش طولی و عرضی به صورت زير خواهد بود:
نور مناسب براي فضاهای آزاد ( پارك، ویلا،حیاط)
هدف از اين نوع نور، ايجاد يكنواختی مناسب در مسير پياده راهها با تاكيد بر پوشش گياهی اطراف آن به منظور افزايش زيبايی محيط در شب است. نور مناسب براي اين كاربری، معمولا به صورت پخش يكنواخت نور و متقارن است. به اين مدل از نور TYPE V گفته میشود. البته در بعضی از موارد خاص، نور چراهای فضای آزاد میتواند بصورت نامتقارن يا دكوراتيو نيز باشد.
نور پروژكتوری
از اين نوع نور براي ايجاد حداكثر شدت روشنايی به صورت هدفمند در يك زاويه مشخص استفاده میشود و معمولا میتواند به صورت نورهای متقارن شامل بسيار تيز، تيز، متوسط، باز، بسيار باز و نور نامتقارن دسته بندی گردد.
– بسيار تيز ( Very Narrow Beam ) – زاويه نور كمتر از 10 درجه
– تيز ( Narrow Beam) – زاويه نور 10 تا 25 درجه
– متوسط ( Medium Beam) – زاويه نور 25 تا 40 درجه
– باز ( Wide Beam) – زاويه نور 40 تا 60 درجه
– بسيار باز ( Very Wide Beam )- زاويه نور بيش از 60 درجه
– نامتقارن (Asymmetrical Beam ) – زاويه نور نامتقارن حدود 30 درجه